🩺 हायपरटेन्शन (High Blood Pressure) – लक्षणे, औषध, आहार व नैसर्गिक उपाय
🔷(Hypertension) हायपरटेन्शन म्हणजे काय?
हायपरटेन्शन म्हणजेच उच्च रक्तदाब — जिथे रक्तदाब 120/80 mmHg पेक्षा जास्त असतो.
ही स्थिती हृदय, मेंदू, किडनी यांना हानी पोहोचवू शकते.
⚠️Hypertensionहायपरटेन्शनची मुख्य कारणं:
1. मानसिक तणाव
2. मिठाचा जास्त वापर
3. स्थूलता / वजन वाढ
4. अनुवांशिकता
5. झोपेची कमतरता
6. जास्त प्रमाणात कॉफी, चहा, सिगारेट, अल्कोहोल
“सांधेदुखी: कारणं, उपचार, आहार आणि नैसर्गिक उपाय – एक संपूर्ण मार्गदर्शक”
🧩 Hypertension लक्षणं:
डोकेदुखी
चक्कर येणे
धडधड वाढणे
थकवा
दृष्टी धूसर होणे
छातीत जडपणा
(कधी कधी कोणतेही लक्षण नसते — म्हणून तपासणी महत्त्वाची)
💊(Hypertension) हायपरटेन्शनसाठी औषधं (उदाहरणार्थ):
1. Amlodipine – रक्तवाहिन्या सैल करतो
2. Losartan / Telmisartan – किडनी प्रोटेक्शनसह
3. Atenolol / Metoprolol – हृदय ठोके नियंत्रित
4. Hydrochlorothiazide – लघवीतून पाणी कमी करतो
🚫 Drug-drug interaction:
BP औषधं + painkillers (NSAIDs) = किडनीला धोका
BP औषधं + antidepressants = रक्तदाब अधिक खाली जाऊ शकतो
Diuretics + lithium = toxicity धोका
🥗 Drug-food interaction:
Losartan + Potassium-rich food (केळं, नारळपाणी) = hyperkalemia धोका
Grapefruit + Amlodipine = औषधाचा परिणाम वाढतो
Alcohol + BP tablets = अत्याधिक ब्लडप्रेशर लो होऊ शकतो
🌿 नैसर्गिक उपाय:
1. रोज ३० मिनिटं चालणं
2. मिठाचा वापर कमी (6gm/day पेक्षा कमी)
3. सूर्यनमस्कार, प्राणायाम
4. डाळिंब, बीट, लसूण
5. भरपूर पाणी
🥦 हायपरटेन्शन साठी आहार चार्ट:
वेळ आहार
सकाळ मेथी पाण्याने सुरुवात + ओट्स/उपमा + फळ
मध्यान्ह नारळपाणी / फळ
दुपारी भाकरी, भाज्या, सूप, ताजं दही
संध्याकाळ ग्रीन टी / फळ
रात्री हलका सूप, दलिया, खिचडी (लो सॉल्ट)
🍲 घरगुती BP-Friendly रेसिपी:
1. बीट-डाळिंब ज्यूस
> बीट ½ + डाळिंब ½ + लिंबू रस → दिवसातून 1 वेळ घ्या
2. लो-सॉल्ट खिचडी
> भात + मुगडाळ + लसूण + हळद + मिरे → प्रेशर कूक करा (मीठ फारच कमी)
3. ओट्स उपमा
> ओट्स + भाज्या + कढीपत्ता + लिंबू रस → नाश्त्याला योग्य
✅ महत्वाची टीप:
डॉक्टरच्या सल्ल्यानेच औषधं बदलावीत
BP monitor घरी ठेवा
तणाव कमी करण्यासाठी ध्यान, श्वास, गाणं, हलकं वाचन उपयोगी
हायपरटेन्शन ही जीवनशैलीशी निगडीत परिस्थिती आहे — योग्य औषध, आहार, व्यायाम, आणि मानसिक स्थिरता ठेवल्यास ती पूर्णपणे नियंत्रणात राहू शकते.